Pneumatika< ta< shmei~a kalw~n o[ti tau~ta e]rga tou~ pneu>matov mo>nou oujdenhv ejepeisferou>shv spoudh~v eijv to< ta< poiau~ta qaumatourgei~n . — Chrysost. in loc. So also Ambros. And Theophylact. in loc. Cari>smata de< ei=con oiJ mettona oiJ de< plei>w kai< tou~to ai]tion sxi>smatov aujtoi~v ejge>neto ouj para< than fu>sin ajlla< para< ajgnwmosu>nhn tw~n eijlhfo>twn oi[te gazona e]contev ejph>ronto kata< tw~n ta< ejla>ttona kekthme>nwn ou+toi de< au= pa>lin h]lgoun kai< toi~v ta< mei>zona e]cousin ejfqo>noun . — Chrysost. in loc. “Spiritualia illis traditurus, exemplum prioris conversationis memorat; ut sicut simulacrorum fuerunt formâ colentes idola, et ducebantur duce voluntate daemoniorum; ita et colentes deum sint formâ legis dominicae.” — Ambros, in loc. Ti> ou+n oujdeimwn ojnoma>zei tomenoi e]legon oi]dame>n sa ti>v ei= oJ uiJolw| e]legon ou=toi oiJ a]nqrwpoi dou~loi tou~ Qeou~ tou~ uJyi>stou eijsi>n ajlla< mastizo>menoi ajll ajnagkazo>menoi eJko>ntev de< kai< mh< mastigou> menoi oujdamnou~ . — Chrysost. in loc. Crel. de Spir. Sanc., Prolegom., 10p. 29-31. “Ex hoc capite et proximo licet conjicere quae fuerint dotes illius veteris ecclesiae Christianae, priusqnam tot ceremoniis, opibus, imperiis, copiis, bellis aliisque id genus esset onerata. Nunc fere tot praeclara munia ad unam Potestatem redacta sunt: h. e., Christi titulo palliatam Tyrannidem. Quid enim aliud est potestas nisi adsit animus apostolicus?” — Erasm. Annot. ad 5:4. ‘ Aposte>lletai mewv — Basil. Homil. xv. de Fide. “Spiritus Sanctus ad hoc missus a Christo, ad hoc postulatus de Patre ut esset doctor veritatis, Christi vicarius.” — Tertul. advers. Haeret. cap. xxviii. “Quoniam Dominus in caelos esset abiturus, Paracletum discipulis necessario dabat, ne illos quodammodo pupillos, quod minimè decebat, relinqueret; et sine advocato et quodam tutore desereret. Hic est enim qui ipsorum animos mentesque firmavit, qui in ipsis illuminator rerum divinarum fuit; quo confirmati, pro nomine Domini nec carceres nec vincula timuerunt: quin imo ipsas seculi potestates et tormenta calcaverunt, armati jam scilicet per ipsum atque firmati, habentes in se dona quae hic idem Spiritus ecclesiae Christi sponsae, quasi quaedam ornamenta distribuit et dirigit.” — Novat. de Trinitat. “Totum ex Spiritus Sancti constat ducatu, quod devii diriguntur, quod impii convertuntur, quod debiles contirmantur. Spiritus rectus, Spiritus Sanctus, Spiritus principalis regit, componit, consummat et perficit, nostras inhabitat mentes, et corda quae possidet; nec errare patitur, nec corrumpi, nec vinci quos docuerit, quos possederit, quos gladio potentissimae veritatis accinxerit.” — Cypr. de Spir. Sanc. “Praesentia spirituali cum eis erat ubique futurus post ascensionem suam, et cum tota ecclesia sua in hoc mundo usque in consummationem seculi: neque enim de solis apostolis potest intelligi, ‘sicut dedisti ei potestatem omnis carnis, ut onme quod dedisti ei det eis vitam aeternam;’ sed ubique de omnibus quibus in eum credentibus vita aeterna datur.” — Aug. Tractat. 106, in Evangel. Johan. “Munus hoc quod in Christo est, — in consummationem seculi nobiscum; hoc expectationis nostrae solatium, hoc in donorum operationibus futurae spei pignus est; hoc mentium lumen, hic splendor animorum est.” — Hilar, lib. 2:35, de Trinitat. “Hic est qui prophetas in ecclesia constituit, magistros erudit, linguas dirigit, vertutes et sanctitates facit, opera mirabilia gerit, discretiones spirituum porrigit, gubernationes contribuit, consilia suggerit, quaeque alia sunt charismatum dona componit et digerit; et ideo ecclesiam Domino undique et in omnibus consummatam et perfectam facit.” — Tertul. “Hic est qui operatur ex aquis secundam nativitatem, semen quoddam divini generis, et consecrator caelestis nativitatis; pignus promissae haereditatis et quasi chirographum quoddam aeternae salutis; qui nos Dei faciat templum et nos efficiat domum, qui interpellat divinas aures pro nobis gemitibus ineloquacibus, advocationis officia, et defensionis exhibens munera, inhabitator corporibus nostris ductus, et sanctitatis effector; hic est qui inexplebiles cupiditates coercet,” etc. — Novat. de Trinitat. “Omnibus quidem quae divina sunt cum reverentia et vehementi cura opertet intendere, maxime autem his quae de Spiritus Sancti divinitate dicuntur, praesertim cum blasphemia in eum sine venia sit; ita ut blasphemantis poena tendatur non solum in omne praesens seculum, sed etiam in futurum. Ait quippe Salvator, blasphemanti in Spiritum Sanctum non esse remissionem, ‘neque in isto seculo neque in futuro:’ unde magis ac magis intendere oportet quae Scripturarum de eo relatio sit: ne in aliquem, saltem per ignorantiam, blasphemiae error obrepat.” — Didym, de Spir. Sanc. lib. i., Interpret. Hieron. [Didymus, from whom Owen quotes so copiously in the following pages, was a professor of theology in Alexandria, and died A.D. 396 at the age of eighty-five. He became blind when only four years old, and yet contrived to acquire great distinction for his knowledge of all the sciences of the age, and especially of theology. His treatise on the Holy Spirit was translated by Jerome into Latin, and appears among the works of that father, ED.] Epeidaaiv kate>dhse dai>mona> tiv eijv a]nqrwpon kai< ejmanteu>eto ejkei~nov kai< manteuo>menov ejrJrji>pteto kai< ejspara>tteto kai< ejnegkei~n tou~ dai>monov thnato ajll e]melle diaspw>menov ou[twv ajpollusqai toi~v ta< toiau~ta magganeu>ousi fhsi>. Lu>sate loipo De Spir. Sanc. Lib. 1. “Appellation Spiritus Sancti, et ea quae monstratur ex ipsa appellatione substantia, penitus ab his ignoratur, qui extra sacram Scripturam philosophantur: solummodo enim in nostratibus literis et notio ejus et vocabulum refertur tam in nobis quam in veteribus.” — Didym. de Spir. Sanc. Lib. 1. “Adesto Sancte Spiritus, et paraclesin tuam expectantibus illabere caelitus, sanctifica templum corporis nostri et consecra in habitaculum tuum; desiderantes te animas tua praesentiâ laetifica, dignam te habitatore domum compone; adorna thalamum tuum, et quietis tuae reclinatorium circumda varietatibus virtutum; sterne pavimenta pigmentis; niteat mansio tua carbunculis flammeis, et gemmarum splendoribus; et omnium Chrismatum intrinsecus spirent odoramenta; affatim balsami liquor fragrantiâ sua cubiculum suum imbuat; et abigens inde quicquid tabidum est, quicquid corruptelae seminarium, stabile et perpetuum hoc facias gaudium nostrum, et creationis tuae renovationem in decore immarcessibili solides in aeternum.” — Cypr., de Spir. Sanc. “Quia vero Spiritus vocabulum multa significat, enumerandum est breviter quibus rebus nomen ejus aptetur. Vocatur spiritus et ventus, sicut in Ezechiele cap. 5.: Tertiam partem disperges in spiritum ; hoc est, in ventum. Quod si volueris secundum historiam illud sentire, quod scripture est, In spiritu violento conteres naves Tharcis , non aliud ibi spiritus quam ventus accipitur. Nec non Salomon inter multa hoc quoque munus a Deo accepit ut sciret violentias spirituum; non aliud in hoc se accepisse demonstrans, quam scire rapidos ventorum flatus, et quibus causis eorum natura subsistat. Vocatur et anima spiritus, ut in Jacobi epistola, Quomodo corpus tuum sine spiritu mortuum est .

Manifestissime enim spiritus hic nihil aliud nisi anima nuncupatur.

Juxta quam intelligentiam Stephanus animam suam spiritum vocans: Domine, inquit, Jesu , suscipe spiritum meum, Act. 7. Illud quoque quod in Ecclesiaste dicitur, Quis scit an spiritus hominis ascendat sursum, et spiritus jumenti descendat deorsum? Eccl. 3.

Considerandum utrumnam et pecudum animae spiritus appellentur.

Dicitur etiam excepta anima, et excepto spiritu nostro, spiritus alius quis esse in homine, de quo Paulus scribit: Quis enim scit hominum ea quae sunt hominis, nisi spiritus hominis qui in eo est? 1 Corinthians 2:11. . . . . . Sed et in alio loco idem apostolus a nostro spiritu Spiritum Dei secernens ait, Ipse Spiritus testimonium perhibet spiritu nostro, Romans 8.; hoc significans, quod Spiritus Dei, id est, Spiritus Sanctus, testimonium spiritui nostro praebeat, quem nunc diximus esse spiritum hominis. Ad Thessalonicenses quoque, Integer , inquit, spiritus vester et anima et corpus, 1 Thessalonians 5: — Appellantur quoque supernae rationabilesque virtutes, quas solet Scriptura angelos et fortitudines nominare, vocabulo spiritus ut ibi, Qui facis angelos tuos spiritus; et alibi, Nonne omnes sunt administratores spiritus? Hebrews 1. . . . . . Rationales quoque aliae creaturae, et de bono in malum sponte propria profluentes, spiritus pessimi et spiritus appellantur immundi; sicut ibi, Cum autem spiritus immundus exierit ab homine, Matthew 12, et in consequentibus, assumit septem alios spiritus nequiores se.

Spiritus quoque daemones in Evangeliis appellantur: sed et hoc notandum, nunquam simpliciter spiritum sed cum aliquo additamento spiritum significari contra rium, ut spiritus immundus et spiritus daemonis; hi vero qui sancti sunt spiritus absque ullo additamento spiritus simpliciter appellantur. Sciendum quoque quod nomen spiritus et voluntatem hominis et animi sententiam sonet. Volens quippe apostolus virginem non solum corpore sed et mente sanctam esse, id est, non tantum corpore, sed et motu cordis interno, ait, Ut sit sancta corpore et spiritu , 1 Corinthians 7., voluntatem spiritu, et corpore opera, significans. Considera utrum hoc ipsum in Esaia sonet quod scriptum est, Et scient qui spiritu errant intellectum, Isaiah 29:24. . . . . . Et super omnia vocabulum spiritus, altiorem et mysticum in Scripturis sanctis significat intellectum; ut ibi, Litera occidit, spiritus autem vivificat, 2 Corinthians 3 — Haec juxta possibilitatem nostri ingenii, quot res spiritus significet, attigimus. — Nonnunquam autem spiritus et Dominus noster Jesus Christus, id est, Dei Filius, appellatur: Dominus autem spiritus est, ut ante diximus: ubi etiam illud adjunximus, spiritus Deus est , non juxta nominis communionem, sed juxta naturae substantiaeque consortium. — Porro ad haec necessario devoluti sumus, ut quia frequenter appellatio spiritus, in Scripturis est respersa divinis, non labamur in nomine sed unumquodque secundum locorum varietates et intelligentias accipiamus. Omni itaque studio ac diligentia vocabulum Spiritus, ubi et quomodo appellatum sit contemplantes, sophismata eorum et fraudulentas decipulas conteramus, qui Spiritum Sanctum asserunt creaturam. Legentes enim in propheta, Ego sum firmans tonitruum, et creans spiritum, Amos 4:13, ignorantia multiplicis in hac parte sermonis putaverunt Spiritum Sanctum ex hoc vocabulo demonstrari; cure in praesentiarum spiritus nomen ventum sonet. . . . . . Ergo ut praelocuti sumus, quomodo unumquodque dictum sit, consideremus ne forte per ignorantiam in barathrum decidamus erroris.” — Didym. de Spir. Sanc. lib. 3. So the word is constantly given by Owen. The y is uniformly elided from modern editions of the Hebrew Scriptures, and the word stands thus wOjCeAhmæ . The origin of the mistake to which Owen refers is more apparent from the way in which the word is printed, but the insertion of the y seems without authority. — ED. “Discant (homines) Scripturm sanctae consuetudinem, nunquam spiritum perversum absolute, sed cum additamento aliquo spiritum nuncupari: sicut ibi, Spiritu fornicationis seducti sunt; et in Evangelio, Cum autem spiritus immundus exierit de homine; et caetera his similia.” — Hieron. Comment. in Hab. cap. 2. “Qui Spiritum negavit, et Deum Patrem negavit et Filium; quoniam idem est Spiritus Dei, qui Spiritus Christi est,” cap. 3. “Unum autem esse Spiritum nemo dubitaverit; etsi de uno Deo plerique dubitaverunt,” cap. 4. — Ambros. de Spir. Sanc. lib. 1. “ Onoma aujtou~ pneu~ma a[gion pneu~ma ajlhqei>av pneu~ma tou~ Qeou~ pneu~ma kuri>ou pneu~ma tou~ Patro Ma~llon de< aujto< eJauto< kai< pneu~ma Qeou~ kai< pneu~ma to< ejk tou~ Qeou~ . — Chrysost. de Adorand. Spir. Crell. Prolegom. “Sanctificationis bonitatisque vocabulum, et ad Patrem, et ad Filium, et ad Spiritum Sanctum aequè refertur; sicut ipsa quoque appellatio Spiritus. Nam et Pater Spiritus dicitur ut ibi, Spiritus est Deus, Joan. 4:24. Et Filius Spiritus, Dominus, inquit, Spiritus ejus, 2 Corinthians 3:17. Spiritus autem Sanctus semper Spiritus Sancti appellatione censetur; non quod ex consortio tantum nominis Spiritus cum Patre ponatur et Filio, sed quod una natura unum possideat et nomen.” — Didym. de Spir. Sanc. lib. 3. “Multa sunt testimonia, quibus hoc evidenter ostenditur, et Patris et Filii ipsum esse Spiritum, qui in Trinitate dicitur Spiritus Sanctus. Nec ob aliud existimo ipsum proprie vocari Spiritum, cum etiam si de singulis interrogemur, non possimus non Patrem et Filium Spiritum dicere; quoniam Spiritus est Deus, id est, non Corpus est Deus sed Spiritus; hoc proprie vocari oportuit eum, qui non est unus eorum, sed in quo communitas apparet amborum.” — August. Tractat. 99. in Johan. Anwqen para< Qeou~ katiou~sa ejpi< tououv dwrea< h\n pneu~ma a[gion ojnoma>zousin oi[ iJeroi< profh~tai . — Justin Mart. Le>getai toi>nun pneu~ma a[gion Au[th ga>r ejstin hJ kuri>a kai< prw>th proshgori>a hJ ejmfantikw>teran e]cousa thnoian kai< perista~sa tou~ aJgi>ou pneu>matov thsin — Chrysost. ub.

Sup. “Neque post id locorum Jugurthae dies aut nox ulla quieta fuere: neque loco, neque mortali cuiquam, aut tempori, satis credere: civis, hostis, juxta metuere: circumspectare omnia, et omni strepitu pavescere: alio atque alio loco, saepe contra decus regium requiescere: interdum, somno excitus arreptis armis tumultum facere: ita formidine, quasi vecordia, agitari.” — Bell. Jugur. 72. “Nemo suspicetur alium Spiritum Sanctum fuisse in Sanctis, nimirum ante adventum Domini, et alium in apostolis caeterisque discipulis, et quasi homonymum in differentibus esse substantiis; possumus quidem testimonia de divinis literis exhibere, quia idem Spiritus et in apostolis et in prophetis fuerit. Paulus in epistola quam ad Hebraeos scribit, de Psalmorum volumine testimonium proferens, a Spiritu Sancto id dictum esse commemorat.” — Didym. de Spir. Sanc. lib. 1. Ina mh>pote aJkou>santev hJmei~v pneu~ma Qeou~ nomi>swmen de< oijkeio>thta le>gesqai pneu~ma Qeou~ eijsa>gei hJ grafh< to< pneu~ma to< a[gion kai< pprosti>qhsi tou~ Qeou~ to< ejk Qeou~ Allo de< to< tou~ Qeou~ kai< a]llo to< ejk Qeou~ mena Ek Qeou~ de< oujdegetai ei< mh< o\ ejk th~v oujsi>av ejsti> — Chrysost. de Spir. Sanc. Ei]per pneu~ma Qeou~ oijkei~ ejn uJmi>n i]de pneu~ma Qeou~ Eij de< tiv pneu~ma Cristou~ oujk e]cei kai< me tiv pneu~ma Qeou~ oujk e]cei ajll ei=pe pneu~ma Cristou~ Ei+pe Qeou~ pneu~ma kai< ejph>gage to< pneu~ma tou~ Cristou~ Eij de> tiv pneu~ma Cristou~ oujk e]cei ou=tov oujk e]stin aujtou~ ajlla< tou~to ei=pen i[na dei>xh| o[ti e\n pneu~ma kai< i]son ejstiper to< dwrou>menon to< pneu~ma to< a[gio>n ejsti kalei~tai kai< to< dw~ron oJmwnu>mwv tw~ cari>smati . — Chrysost. “Nec existimare debemus Spiritum Sanctum secundum substantias esse divisum quia multitudo bonorum dicatur, — impassibilis enim et indivisibilis atque immutabilis est, sed juxta differentes efficientias et intellectus multis bonorum vocabulis nuncupatur; quia participes suos, non juxta unam eandemque virtutem communione sui donet, quippe cum ad utilitatem uniuscujusque aptus sit.” — Didym. lib. 1. “Baptizate gentes in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. In nomine dixit, non in nominibus. Non ergo aliud nomen Patris, aliud nomen Filli, aliud nomen Spiritus Sancti, quam unus Deus.” — Ambros. de Spir.

Sanc. lib. 1. cap. 4. Mi>a a]ra kai< ejk tou>twn hJ th~v Tri>adov ejne>rgeia dei>knuati Ouj gasotu dia>fora kai< dihrhme>na ta< dido>mena shmai>nei oJ ajpo>stolov All o[ti ta< dido>mena ejn Tria>di di>dotai kai< ta< pa>nta ejx eJno Mi>an ejne>rgeian oJrw~men patroou pneu>matov . Basil. Homil. 17, in Sanctum Baptisma. Wn aiJ aujtai ejne>rgeiai tou>twn kai< oujsi>a mi>a ejne>rgeia de< uiJou~ kai< patroa wJv to< poih>swmen a]nqrwpon Kai< pa>lin a\ gawv poiei~ Ara kai< oujsi>a mi>a patrocap. 9. Pa>nta ta< qeoprepw~v le>go>mena ejpi< th~v uJperousi>ou tri>adov kaq eJka>sthv tw~n triw~n uJposta>sewn ejxidiou~tai kai< ejnarmo>ttetai plhtwn h]goun thrisin ejmpoiou~ntai . — Arethas, in Apocal.

Commentar. cap. 1. “Hoc non est inaequalitas substantiae, sed ordo naturae; non quod alter esset prior altero, sed quod alter esset ex altero.” — Aug. lib. 3. contra Maxentium, cap. 14. Pa~sa ejne>rgeia hJ qeo>qen ejpi< thsin dih>kousa kai< kata< tapouv ejnnoi>av ojnomazome>nh ejk patroeisi kai< ejn tw~| pneu>mati tw~| aJgi>w teleiou~tai — Gregor. Nyssen. ad Ablabium ‘ En de< th~| tou>twn (ajgge>lwn) kti>sei ejnno>hso>n moi than tw~n genome>nwn tora thcap. 16. Kai< gatwv khru>ttetai Kai< deute>rwv de< oJ uiJozetai Kai< tri>twv wJv teleiwtikolei ferwnu>mwv ajnafai>netai th~ prokoph~| kai< aujxh>sei tw~n pragma>twn kai< tw~n crofanov ajnarjrJh>sewv ejpi< toi~v ajqlhtikoi~v iJdrw~si kata< to< te>lov ejnarmozo>menov Disav oJ Qeolei ejnefu>shsen eijv to< pro>swpon aujtou~ pneu~ma zwh~v Jobius apud Photium, lib. 122. cap. 18. This word in the original is wOjwRb] . To make it agree with HR;P]VI, Owen must have adopted the opinion of Aben Ezra, that B] in the former word is redundant. Eminent critics demur to this conclusion; Simonis and others rendering the clause, “By his Spirit the heavens [are] beauty.” — ED. “Hic Spiritus Sanctus ab ipso mundi initio aquis legitur superfusus; non materialibus aquis quasi vehiculo egens, quasi potius ipse ferebat, et complectentibus firmamentum dabat congruum motum et limitem praefinitum. Hujus sempiterna virtus et divinitas, cum in propria natura ab inquisitoribus mundi antiquis philosophis proprie investigari non posset, subtilissimis tamen intuiti sunt conjecturis compositionem mundi; compositis et distinctis elementorum affectibus presentem omnibus animam affuisse, quae secundum genus et ordinem singulorum vitam praeberet et motum, et intransgressibiles figeret metas, et stabilitatem assignaret et usum. Hanc vitam, hunc motum, hanc rerum essentiam, animam mundi philosophi vocaverunt, putantes coelestia corpora, solem dico lunam et stellas ipsumque firmamentum hujus animae virtute moveri et regi, et aquas, et terram, et aërem hujus semine impraegnari. Qui si spiritum et dominum, et creatorem, et vivificatorem, et nutritorem crederent onmium quae sub ipso sunt, convenientem haberent ad vitam accessum. Sed abscondita est a sapientibus, et prudentibus tantae rei majestas; nec potuit humani fastus ingenii secretis interesse coelestibus, et penetrare ad superessentialis naturae altitudinem; et licet intelligerent, quod vere esset creatrix et gubernatrix rerum Divinitas, distinguere tamen nullo modo potuerunt quae esset Deitatis Trinitas, vel quae unitas vel quae personarum proprietas. Hic est Spiritus vitae cujus vivificus calor animat omnia et fovet et provehit et fecundat. Hic omnium viventium anima, ita largitate sua se omnibus abundanter infundit, ut habeant omnia rationabilia et irrationabilia secundum genus suum ex eo quod sunt, et quod in suo ordine suae naturae competentia agunt; non quod ipse sit substantialis anima singulis, sed in se singulariter marens, de plenitudine sua distributor magnificus proprias efficientias singulis dividit et largitur; et quasi sol omnia calefaciens subjecta, onmia nutrit, et absque ulla sui diminutione, integritatem suam de inexhausta abundantia quod satis est et sufficit omnibus commodat et impartit.” — Cypr. Lib. de Spir. Sanc. ‘ Aposte>lletai mewv — Basil. Hom. 15. de Fide. “Etenim si de loco procedit Spiritus et ad locum transit, et ipse Pater in loco invenietur et Filius: si de loco exit quem Pater mittit aut Filius, utique de loco transiens Spiritus et progediens, et Patrem sicut corpus secundum impias interpretationes relinquere videtur et Filium. Hoc secundum eos loquor qui dicunt quod habeat Spiritus descensorium motum. . . . Venit non de loco in locum, sed de dispositione constitutionis in salutem redemptionis.” — Ambros. de Spir. Sanc. lib. 1. cap. 11. “Quid igitur Spiritus Sancti operatione divinius, cum etiam benedictionum suarum praesulem Spiritum Deus ipse testetur, dicens, Ponam Spiritum meum super semen tuum, et benedictiones meas super filios tuos. Nulla enim potest esse plena benedictio nisi per infusionem Spiritus Sancti.” — Ambros. de Spir. Sanc. lib. 1. cap. 7. “Significat autem effusionis verbum largam et divitem muneris abundantiam; itaque cum unus quis alicubi aut duo Spiritum Sanctum accipiant non dicitur, ‘Effundam de Spiritu meo,’ sed tunc quando in universas gentes munus Spiritus Sancti redundaverit.” — Didym. de Spir. Sanc. lib. 1. “Spiritus Sanctus qui a Patre et Filio procedit, nec ipse coepit; quia processio ejus continua est, et ab eo qui non coepit.” — Ambros. in Symbol. Apostol., cap. 3. “Spiritus quidem Sanctus nec ingenitus est nec genitus alicubi dicitur, ne si ingenitus diceretur sicut Pater, duo Patres in Sancta Trinitate intelligerentur; aut si genitus diceretur sicut Filius, duo itidem Filii in eadem estimarentur esse Sancta Trinitate: sed tantummodo procedere de Patre et Filio salva fide dicendum est. Qui tamen non de Patre procedit in Filium, et de Filio procedit ad sanctificandam creaturam, sicut quidam male intelligentes credendum esse putabant, sed simul de utroque procedit. Quia Pater talem genuit Filium, ut quemadmodum de se, ita et de illo quoque procedat Spiritus Sanctus.” — Aug. Serm. 38. de Tempore. Ouj gampan ajkata>lhpon to< Qei~on dia< tou~to pou pa>ntwv mhdo>lwv zhtei~n peri< aujtou~ prosh~ken ajll ejn ra|stw>nh| toou katanali>skein cro>non kata< de< to< me>tron to< meriqestw| para< tou~ kuriou th~v gnw>sewv thtasin filopo>nwv poiei~sqai o[ti melhpton ajkribw~v pepeisme>nouv ejf o[son de< cwrou~men dia< th~v qewri>av eJautounw| suna>ptontav . — Justin. Martyr. Expositio Fidei de rectâ Confess. “Nullus sine Deo, neque ullus non in Deo locus est. In coelis est, in inferno est, ultra maria est. Inest interior, excedit exterior. Itaque cum habet atque habetur, neque in aliquo ipse, neque non in omnibus est.” — Hilar, lib. 1. de Trinitat. These initials refer to Samuel Parker, in whose “Defence and Continuation of the Ecclesiastical Polity,” 1671, the sentiments to which Owen objects will be found. For an account of Parker, see vol. 13., page 344 of Owen’s works. — ED. Tau~ta oi=mai safw~v para< tw~n profhtw~n peri< tou~ aJgi>ou pneu>matov memaqhkwtwn eijv to< th~v ajreth~v o]noma metafe>rwn fai>netai Omoi>wv gamata meri>zesqai fasi>n ou[tw kai< aujtoan kai< thzwn ajreth>n tau>thn eijv te>ssarav ajretazesqai le>gei . — Justin. Martyr. ad Graec. Cohortat., [cap. 32.] Aliter statuit Cyprianus seu quisquis fuit author lib. de Spir. Sanc. inter opera Cypriani. “Hic est Spiritus Sanctus quem Magi in AEgypto tertii signi ostensione convicti, cum sua defecisse praestigia faterentur, Dei digitum appellabant, et antiquis philosophis ejus intimarunt praesentiam defuisse. Et licet de Patre et Filio aliqua sensissent Platonici, Spiritus tamen tumidus et humani appetitor favoris santificationem mentis divinae mereri non potuit, et ubi ad profunditatem sacramentorum deventum est, omnis eorum caligavit subtilitas, nec potuit infidelitas sanctitudini propinquare” — Cypr. de Spir. Sanc. Tw~n tou~ aJgi>ou pneu>matov ajxioume>nwn ejsti< diafora< plei~on h] e]latton lambano>ntwn toi~ aJgi>ou pneu>matov tw~n pisteuo>ntwn . — Origen. Comment. in Matthaeum. Shmei>wsh| d w[v tina metwn tina< di< fanerw>teron Ta< meyewv hJgou~mai tw~n ejk peritomh~v e[neka kekallumme>nwv ajpodedo>sqai dia< ta< qespizo>mena kat aujtw~n skuqrwpa> Dij a[per eijkosai aujtou~v ththn aujtw~n ajpobolhmainen — Euseb. Demonst. Evangel. lib. 6.

Prooem. “Omnes prophetae illa tantummodo sciebant quae illis fuissent a Domino revelata. Unde et rex Hieremiam dubio interrogat, Si in ea hora qua cum illo loquebatur apud eum sermo Domini haberetur. Sed et Eliseus dicit, Quomodo haec Dominus abscondit a me ; et Elias praeter se esse alios qui Deum colerent ignoravit.” — Hieron. Comment. in Epist. ad Roman: cap. 2. Oi\ de< tou~ Qeou~ a]nqrwppoi pneumatofo>roi pneu>matov aJgi>ou kai< profh~tai geno>menoi uJp aujto>v tou~ Qeou~ ejmpneusqe>ntev kai< sofisqe>ntev ejge>nonto qeodi>daktoi kai< o[sioi kai< di>kaioi . — Theophil. ad Autolycum. lib. 2. “Prophetae voces itemque virtutes ad fidem divinitatis edebant.” — Tertul. Apol. cap. 18.

Oujd ajndroou h\ qeoh tiv a\n tou~to to< ge>rav Kai< gantewv to> dio>ti ajlla to< o[ti mo>non eijp . — Plotin. Ennead. 3. Lib. 3. “Sed et hoc notandum ex eo quod dixerat; ut videam quid loquatur, in me; prophetiam visionem et eloquium Dei non extrinsecus ad prophetas fieri, sed intrinsecus et interiori homini respondere. Unde et Zacharias, et angelus inquit, qui loquebatur in me.” — Hieron.

Comment. in Hab. cap. 2. And whereas the ancients contend, against the Ebionites, Marcionites, and Montanists, (as Epiphanius, Advers. Haeres. lib. 2. tom. 50.; Haeres. 48.; Hieron. Prooem. Comment. in Isaiah,) that the prophets were not used ecstatically, but understood the things that were spoken to them, they did not intend that they had, by virtue of their inspiration, a full comprehension of the whole sense of the revelations made unto them, but only that they were not in or by prophecy deprived of the use of their intellectual faculties, as it befell satanical enthusiasts. Tau~ta gaw pneu>mati ejrrwme>nhn ejco>ntwn thnoian kai< than kai< than kai< than , as Epiphanius speaks.

Wherefore, upon these words of Austin, “Per quosdam scientes, per quosdam nescientes, id quod ex adventu Christi usque nunc et deinceps agitur praenunciaretur esse venturum,” de Civitat. Dei, lib. 7. cap. 32, one well adds, “Prophetae nec omnes sua vaticinia intelligebant, nec qui intelligebant omnia intelligebant; non enim ex se loquebantur sed ex superiore Dei afflatu; cujus consilia non onmia eis erant manifesta; utebaturque Deus illis non velut consultis futurorum, sed instrumentis quibus homines alloqueretur.” “Nec aer voce pulsatus ad aures eorum perveniebat, sed Deus loquebatur in animo prophetarum.” — Hieron. Prooem., in lib. 1.

Comment. in Isaiah. Pneu~ma de< tou~ Qeou~ pata< pa~sin me tisi toi~v dikai>oiv politeuoome>noiv katagome>non kai< sumpleko>?menon th~| yuch~| dia< proagoreu>sewn tai~v loipai~v yucai~v to< kekrumme>non ajnh>ggeile . — Tatian. Assyr. Contra.

Graecos. “Sunt autem multa genera prophetandi, quorum unum est somniorum quale fuit in Daniele.” — Hieron. in Hieremian, cap. 23. “Propheta Deum, qui corporaliter invisibilis est, non corporaliter sed spiritualiter videt. Nam multa genera visionis in Scripturis sanctis inveniuntur. Unum secundum oculos corporis, sicut vidit Abraham tres viros sub ilice Mambre; alterum secundum quod imaginamur ea quae per corpus sentimus. Nam et pars ipsa nostra cum Divinitus assumitur, multa revelantur non per oculos corperis, aut aures, aliumve sensum carnalem, sed tamen his similia, sicut vidit Petrus discum illum submitti a coelo cum variis animalibus. Tertium autem genus visionis est secundum mentis intuitum quo intellectu conspiciuntur ,veritas et sapientia; sine quo genere illa duo quae prius posui vel infructuosa sunt vel etiam in errorem mittunt.” — August. contra Adamantum, cap. 28. “Prophetae erant Baal, et prophetae confusionis, et alii offensionum, et quoscunque vitiosos prophetas Scriptura commemorat.” — Hieron.

Comment. in Epist. ad Titum. cap. 1. Zhth>seiv de< eij pa>ntev ei] tiv profhteu>ei ejk pneu>matov aJgi>ou profhteu>ei pw~v de< ouj zhth>sewv a]xio>n ejstin ei]ge Dabiou aJmarti>an eujlabou>menov ajfaireqh~nai ajp aujtou~ to< a[gion ejsti to< peri< tou~ agi>ou pneu>matov ei> du>natai ei=nai kai< ejn ajmartwlw~| yuch~| — Origen. Commentar. in Johan. tom. 30. “Prophetiae myaterio usi aunt etiam qui exorbitaverant a vera religione, quia et illis dedit Deus verbum suum ut mysteria futura pronunciarent hominibus.” — Hieron. Comment. in Job. cap. 33. “Nam et prophetare et daemonia excludere et virtutes magnas in terris facere sublimis utique et admirabilis res est, non tamen regnum coeleste consequitur quisquis in his omnibus invenitur, nisi recti et justi itineris observatione gradiatur.” — Cyprian. de Unitat. Ecclesiae. Ei]tiv methv ejsti< pa>ntwv profhteu>ei eij de< tiv profhteu>ei ouj pa>ntwv ejsti< Profh>thv Ek de< tw~n peri< tofan ajnagegramme>nwn profhteusanta peri< tou~ swth~rov e]stin o[ti kai< mocqhra< yuch< ejpide>cetai tote< to< profhteu>ein . —Origen. Comment. in Johan. sect. 30. “Saul invidiae stimulo suscitatus et malo spiritu saepe arreptus, cum David occidere vellet, et ipse David tunc cum Samuele et caeterorum prophetarum cuneo prophetaret, misit Saul nuncios et ipsum interficiendum de medio prophetarum rapere jubet. — Sed et ipse cum inter prophetas venerat prophetabat. — Quoniam Spiritus Sancti verba non dicentium merito pensantur, sed ipsius voluntate ubicunque voluerit proferuntur. At vero quidam in hoc loco aestimant quod Saul non Divino Spiritu sed malo illo quo saepe arripiebatur per totum illum diem prophetaret. . . . Sed qualiter hoc sentiri potest cum ita scribitur; et factus est super eum Spiritus Domini et ambulans prophetabat? nisi forte sic in hoc loco accipitur Spiritus Domini quomodo et alio loco Spiritus Domini malus Saul arripiebat. Verumtamen ubicunque sine additamento Spiritus Dei vel Spiritus Domini vel Spiritus Christi in Scripturis sanctis invenitur, Spiritus Sanctus esse a nullo sano sensu dubitatur. Ubicunque vero cum additamento Spiritus Domini malus dicitur esse, intelligitur diabolus esse, qui Domini propter ministerium, malus propter vitium dictus videtur.” — August. de Mirabil.

Scripturae, lib. 2. cap.l0. See his treatises on “The Divine Original of the Scriptures,” “Vindication of Greek and Hebrew Texts,” and “Exercitationes adversus Fanaticos,” vol. 16. of his works. — ED. “Gratias ago tibi clementissime Deus, quis quod quaesivi mane prior ipse donasti.” — Cypr. de Baptism. Christi. Dh~lo>n ejstin o[ti kai< thlouv w\ran wJv megov ginw>skei wJv de< a]nqrwpov ajgnoei~ Anqrw>pou galista tau~ta Alla< kai< tou~to th~v filanqrwpi>av i]dion tou~ swth~rov Epeidh< gagonen a]nqrwpov oujk ejphh|scu>neto dia< thrka thxh| o[ti eijdw Agnoei~ toi>nun kata< to< sch~ma th~v ajnqrwpo>thtov oJ ginw>skwn ta< pa>nta kata< thnamin th~v qeo>thtov . — Chrysost. tom. 7. serm. 117.

Plhon o[ti oiJ polloi< tw~n pate>rwn scedontev fai>nontai le>gontev aujtonta le>getai hJmi~n oJmoou>siov ajgnoou~men de< kai< hJmei~v dh~lon o[ti kai< aujtoei — Leontius Byzantinus, de Sectis. Maximum in totâ creatura testimonium de divinitate Spiritus Sancti corpus Domini est; quod ex Spiritu Sancto esse creditur secundum evangelistam, Matthew 1, sicut angelus ad Josephum dicit, Quod in ea natum est de Spiritu Sancto est.” — Athanas. de Fid. Un. et Trin. “Creatrix virtus altissimi, superveniente Spiritu Sancto in virginem Mariam, Christi corpus fabricavit; quo ille usus templo sine viri natus est semine” — Didym. de Spir. Sanc. lib. 2. Ei] tiv le>gei prw~ton pepla>sqai to< sw~ma tou~ kuri>ou hJmw~n Ihsou~ Cristou~ ejn th~| mh>tra| th~v aJgi>av parqe>nou kai< meta< tau~ta eJnwqh~nai auJtw~| togon kai< thrxasan ajna>qema e]stw . — Concil. Constantinop. ad Origenistas. “Quomodo proficiebat sapientiâ Dei? doceat te ordo verborum.

Profectus est aetatis, profectus est sapientiae, sed humanae. Ideo aetatem ante praemisit, ut secundum homines crederes dictum; aetas enim non divinitatis sed corporis est. Ergo si proficiebat aetate hominis proficiebat sapientiâ hominis. Sapientia autem sensu proficit, quia a sensu sapientia.” — Ambros, de Incarnat. Dom. Mysterio, chapter 7. “Nam et Dominus homo accepit communicationem Spiritus Sancti; sicut in evangeliis legitur, ‘Jesus ergo repletus Spiritu Sancto, regressus est a Iordane.’ Haec autem absque ullâ calumniâ de dominico homine, qui totus Christus, unus est Jesus Filius Dei, sensu debemus pietatis accipere, non quod alter et alter sit, sed quod de uno atque eodem quasi de altero, secundum naturam Dei, et hominis disputatur.” — Didym. de Spir Sanc. lib. 2. Eij poi>nun hJ sasma oJ xe>nov a]nqrwpov, oJ oujra>nios to< ne>on bla>sthma to< ajpo< th~v xe>nhv wJdi~nov ajnqh>san ou=tov lamba>nei to< pneu~ma a[gion , etc. — Homil. de Spir. Sanc. Our author must allude to a difference in the vowel-points; lb,je as in Isaiah 66:7, signifying pains , and lb,j, , with the seghol instead of the tsere, being translated cord or rope . The word occurs also in composition with B] under the meaning of “cords,” or “fetters,” as in Job 36:8, yni[Oayleb]jæB] . — ED. Cates, viands. — ED. Kai< ma>lista ge to< ajpolau>ein tou~v ajnaplasqe>ntav tou~ aJgiasmou~ kai< diame>nein ejn th|~ ajnapla>sei th~v panagi>ou pneu>matov ejsti dhmourgi>av te kai< sunoch~v . — Jobius apud.

Photium. lib. 122. “Si in gratia, non ex naturâ aquae, sed ex praesentiâ est Spiritus Sancti: numquid in aquâ vivimus, sicut in Spiritu? numquid in aquâ signamur sicut in Spiritu?” — Ambros. de Spir. Sanc. lib. 1. cap. 6. “Similiter ex Spiritu secundum gratiam nos renasci, Dominus ipse testatur dicens, Quod natum est ex carne, caro est , quia de carne natum est; et quod natum est de Spiritu, Spiritus est , quia Spiritus Deus est.

Claret igitur spiritualis quoque generationis authorem esse Spiritum Sanctum, quia secundum Deum creamur et Filii Dei sumus. Ergo cum ille nos in regnum suum per adoptionem sacrae regenerationis assumpserit, nos ei quod suum est denegamus? ille nos supernae generationis haeredes fecit, nos haereditatem vindicamus, refutamus authorem; sed non potest manere beneficium cum author excluditur, nec author sine munere, nec sine authore munus. Si vindicas gratiam, crede potentiam; si refutas potentiam, gratiam ne requiras. Sancti igitur Spiritus opus est regeneratio ista praestantior, et novi hujus hominis qui creatur ad imaginem Dei author est Spiritus, quem utique meliorem hoe exteriori esse nostro homine nemo dubitaverit.” — Ambros. de Spir. Sanc lib. 2. cap. 9. “Denique quomodo respondeat advertite, et videte latebras ambiguitatis falsitati praeparare refugia, ita ut etiam nos cum primum ea legimus, recta vel correcta propemodum gauderemus.” — August. de Peccat.

Orig., cap. 18. “Mihi pene persuaserat hanc illam gratiam de qua quaestio est confiteri; quominus in multis ejus opusculi locis sibi ipsi contradicere videretur. Sed cum in manus meas et alia venissent quae posterius latiusque scripsit, vidi quemadmodum etiam illic gratiam nominare sed ambigua generalitate quid sentiret abscondens, gratiae tamen vocabulo frangens invidiam, offensionemque declinans.” — Id. de Grat. Christ., lib. 1. cap. 87.

Vid. August lib. 1. cont. Julianum, cap. 5, lib. 3., cap. 1, Lib. de Gest.; Pelag., cap. 30, Epist. 95, ad Innocent.; Epist. Innocent. ad August. “Negant etiam quam ad sacram Christi virginem Nemehiadem in oriente conscripsimus, et noverint nos ita hominis laudare naturam ut Dei semper addamus auxilium (verba Pelagii quibus respondet Augustinus), istam sane lege, mihique pene persuaserat, hanc illam gratiam de qua quaestio est confiteri.” — Id. ubi supra. “Fefellit judicium Palaestinum, propterea ibi videtur purgatus; Romanam vero ecclesiam, ubi eum esse notissimum scitis fallere usque quaque non potuit, quamvis et hoc fuerit utrumque conatus. Tanto judices fefellit occultius, quanto exponit ista versutius.” — August.

Lib. de Peccat. Orig. cap. 16. Samuel Parker; see page 121 of this vol. — ED. “Per inhaerentem justitiam intelligimus supernaturale donum gratiae sanctificantis, oppositum originali peccato, et in singulis animae facultatibus reparans et renovans illam Dei imaginem, quae per peccatum originale foedata ac disspata fuit. Origlnale peccatum mentem tenebris implevit, haec infusa gratia lumine coelesti collustrat.

Istud cor humanum obstinatione et odio Dei ac divinae legis maculavit, haec infusa justitia cor emollit et amore boni accendit et inflammat.

Postremo illud affectus omnes atque ipsum appetitum rebellione infecit; haec renovata sanctitas in ordinem cogit perturbatas affectiones, et ipsam rebellem concupiscentiam dominio spoliat, et quasi sub jugum mittit.” — Davenant. de Justit. Habit. cap. 3. “Fides tanquam radix imbre suscepto haeret in animae solo; ut cum per legem Dei excoli coeperit surgant in ea rami qui fructus operum ferant.

Non ergo ex operibus radix justitiae, sed ex radice justitiae fructus operum crescit.” — Origen. lib. 4. in Epist. ad Roman. “Is qui Spiritus Sancti particeps efficitur, per communionem ejus fit spiritualis pariter et sanctus.” — Didym. lib. 1. de Spir. Sanc., p. 218, inter opera Hieronymi. “Qui Spiritu Sancto plenus est statim universis donationibus Dei repletur, sapientia, scientia, fide, caeterisque virtutibus.” — Id. ibid. “Nunquam enim accipit quisquam spirituales benedictiones Dei, nisi praecesserit Spiritus Sanctus; qui enim habet Spiritum Sanctum consequenter habebit benedictiones.” — Idem, p. 220. “Sicut in nativitate carnali omnem nascentis hominis voluntatem praecedit operis divini formatio, sic in spirituali nativitate qua veterem hominem deponere incipimus. — Fulgent. de Incarnat. et Grat. Christ. cap. 29. “Forma praecessit in carne Christi, quam in nostra fide spiritualiter agnoscamus; nam Christus Filius Dei, secundum carnem de Spiritu Sancto conceptus et natus est: carnem autem illam nec concipere virgo posset nec parere, nisi ejus carnis Spiritus Sanctus operetur exordium.

Sic etiam in hominis corde nec concipi fides potuit nec augeri, nisi eam Spiritus Sanctus effundat et nutriat. Ex eodem namque Spiritu renati sumus, ex quo Christus natus est.” — Idem, cap. 20. “Adjuvat nos Deus” (the words of Pelagius), “per doctrinam et revelationem suam, dum cordis nostri oculos aperit, dum nobis, ne praesentibus occupemur, futura demonstrat, dum diaboli pandit insidias, dum nos multiformi et ineffabili dono gratiae caelestis illuminat.” — August. Lib. de Grat. cont. Pelag. et Caelest. cap. 7. Our author quotes from Parker’s “Defence and Continuation of the Eccleaiastical Polity,” etc. See page 121 of this volume. — ED. “Sunt quaedam opera externa, ab hominibus ordinariè requisita, priusquam ad statum regenerationis, aut conversionis perducantur, quae ab iisdem quandoque libere fieri, quandoque liberè omitti solent; ut adire ecclesiam, audire verbi praeconium, et id genus alia. “Sunt quaedam effecta interna ad conversionem sive regenerationem praevia, quae virtute verbi, spiritusque in nondum regeneratorum cordibus excitantur; qualia sunt notitia voluntatis divinae, sensus peccati, timor poenae; cogitatio de liberatione, spes aliqua veniae.” — Synod. Dordrec. Sententia Theolog. Britan. ad Artic. quartum, thes. 1, 2, p. 139. “Heu miserum, nimisque miserum quem torquet conscientia sua, quam fugere non potest; nimis miserum quem expectat damnatio sua quam vitare non potest, nisi Deus eripiat. Nimis est infelix cui mors aeterna est sensibilis; nimis aerumnosus quem terrent continui de sua infelicitate horrores.” — August. de Contritione Cordis. “Nonne advertimus multos fideles nostros ambulantes viam Dei, ex nulla parte ingenio comparari, non dicam quorundam haereticorum, sed etiam minorum? Item nonne videmus quosdam homines utriusque sexus in conjugali castitate viventes sine querela, et tamen vel haereticos vel Paganos, vel etiam in vera fide et vera ecclesia sic tepidos, ut eos miremur meretricum et histrionum subito conversorum, non solum sapientiâ et temperantiâ sed etiam fide, spe et charitate superari.” — August. lib. 2. Quaes. ad Simplician. q. 2. See Samuel Parker’s “Defence and Continuation of the Ecclesiastical Polity.” — ED. “Dico veterem Nativitatem atque adeo omnes vires naturae, quae naturali propagatione transfunduntur in sobolem in scriptura damnari; maledictam cordis nostri imaginationem, rationem, os, manus, pedes peccato et tenebris involuta in nobis omnia.” — Johan. Ferus in Evang.

Joh. cap. 1. 5:23. “Fide perdita, spe relicta, intelligentia obcaecata, voluntate captiva, homo quo in se reparetur non invenit.” — De Vocat.

Gent. lib. 7. cap. 3. “Si quis per naturae vigorem evangelizanti predicationi nos consentire posse confirmet absque illuminatione Spiritus Sancti; haeretico fallitur spiritu.” — Conc. Arausic. 2. can. 7. In the sense of “placed before,” “presented.” — ED. See treatise, “Communion with God,” and his “Vindication” of it in reply to Dr. Sherlock, vol 2. — ED. “Quomodo nempe lux incassum circumfundit oculos caecos vel clausos, ita animalis homo non percipit ea quae sunt Spiritus Dei.” — Corinthians 2:14; Bernard. Ser. 1. sup. Cantic. “Si quis per naturae vigorem bonum aliquod quod ad salutem pertinet vitae aeternae, cogitare ut expedit, aut eligere, sive salutari, id est, Evangelicae praedicationi consentire posse confirmat, absque illuminatione et inspiratione Spiritus Sancti, qui dat omnibus suavitatem consentiendo et credendo veritati, haeretico fallitur spiritu.” — Conc. Arausic. 2. can. 7. “Ideo dictum est quia nullus hominum illuminatur nisi illo lumine veritatis quod Deus est; ne quisquam putaret ab eo se illuminari, a quo aliquid audit ut discat, non dico si quenquam magnum hominem, sed nec si angelum ei contingat habere doctorem. Adhibetur enim sermo veritatis extrinsecus vocis ministerio corporali; verumtamen neque qui plantat est aliquid, neque qui rigat, sed qui incrementum dat Deus.

Audit quippe homo dicentem vel hominem vel angelum, sed ut sentiat et cognoscat verum esse quod dicitur, illo lumine mens ejus intus aspergitur, quod aeternum manet, quod etiam in tenebris lucet.” — August. de Peccat. Meritis et Remissione, lib. 1. cap. 25. Toi~v yucroi~v , ex editione Parisiensi, 1733. — ED. “Firmissime tene et nullatenus dubites, posse quidem hominem, quem nec ignorantia literarum, neque aliqua prohibet imbecillitas vel adversitas, verba sanctae legis et evangelii sive legere sive ex ore cujusquam praedicatoris audire; sed divinis mandatis obedire neminem posse, nisi quem Deus gratiâ suâ praevenerit, ut quod audit corpore, etiam corde percipiat et aecepta divinitus bonâ voluntate atque virtute, mandata Dei facere et velit et possit.” — August. de Fide ad Petrum, cap. 34. “Magnum aliquid Pelagiani se scire putant quando dicunt, non juberet Deus quod sciat non posse ab homine fieri; quis hoc nesciat? sed ideo jubet aliqua quae non possumus ut noverimus quid ab illo petere debeamus. Ipsa enim est quae orando impetrat, quod lex imperat.” — August. de Grat. et Lib. Arbit. cap. 19. “Mandando impossibilia non praevaricatores homines fecit, sed humiles; ut omne os obstruatur; et subditus fiat omnis mundus Deo; quia ex operibus legis non justificatibur omnis caro coram illo.

Accipientes quippe mandatum, sentientes defectum, clamabimus in coelum, et miserebitur nostri Deus.” — Bernard. Serm. 50, in Cantic. “In nullo gloriandum, quia nihil nostrum est.” — Cypr. lib. 3. ad Quirin. “Fide perdita, spe relicta, intelligentia obcaecata, voluntate captiva, homo qua in se reparetur non invenit.” — Prosp. de Vocat. Gent. lib. 1. cap. 7. “Quicunque tribuit sibi bonum quod facit, etiamsi nihil videtur mali manibus operari, jam cordis innocentiam perdidit, in quo se largitori bonorum praetulit.” — Hieron. in Proverbs cap. 16. Vivificandum? according to the translation. — ED. Elicit, brought into actual existence. Imperate, done by the direction of the mind. — ED. “Magnum aliquid Pelagiani se scire putant quando dicunt, non juberet Deus quod scit non posse ab homine fieri, quis hoc nesciat? sed ideo jubet aliqua quae non possumus ut noverimus quid ab illo petere debeamus. Ipsa enim est fides quae orando impetrat, quod lex imperat.” — August. de Grat. et Lib. Arbit. cap. 16. “O homo cognosce in praeceptione quid debeas habere; in corruptione cognosce tuo te vitio non habere; in oratione cognosce unde accipias quod vis habere.” — Idem, de Corrupt. et Grat. cap. 3. “Mandando impossibilia, non prevaricatores homines fecit, sed humiles; ut omne os obstruatur; et subditus fiat omnis mundus Deo.

Accipientes nempe mandatum, sentientes defectum, clamabimus in coelum.” — Bernard. Serm. 50. in Cant. “Quamvis dicamus Dei donum esse obedientiam, tamen homines exhortamur ad eam: sed illis qui veritatis exhortationem obedienter audiunt, ipsum donum Dei datum est, hoc est, obedienter audire; illis autem qui non sic audiunt, non est datum.” August. de Dono Perseverant. cap. 14. “Manifestissimè patet in impiorum animis nullam habitare virtutem; sed omnia opera eorum immunda esse atque polluta, habentium sapientiam non spiritualem sed animalem, non coelestem sed terrenam.” — Prosper. ad Collat. cap. 13. “Omne etenim probitatis opus nisi semine verae Exoritur fidei, peccatum est, inque reatum Vertitur, et sterilis cumulat sibi gloria poenam.”

Prosper. de Ingratis. cap. 16:407-409. “Multa laudabilia atque miranda possunt in homine reperiri, quae sine charitatis medullis habent quidem pietatis similitudinem, sed non habent veritatem.” — Idem, ad Rufin. de Lib. Arbit. Ti> to> o]felov ejanqetov megov kakosu>nqetov de< oJ tro>pov eij mea eujglwtti>av h=n oJ kairo>v Epeidh< de< tro>pwn ajgwa to< prokei>menon kai< prosdoki>a oujranw~n to< prosdokw>menon mh< glupta zhtei>sqw ajll oJ tro>pov —Athanas. de Semente. “Non est igitur gratia Dei in natura liberi arbitrii, et in lege atque doctrina sicut Pelagius desipit, sed ad singulos actus datur illius voluntate de quo scriptum est; pluviam voluntariam segregabis Deus haereditati tuae. Quia et liberum arbitrium ad diligendum Deum primi peccati granditate perdidimus; et lex Dei atque doctrina quamvis sancta et justa et bona, tamen occidit, si non vivificet Spiritus, per quem fit non ut audiendo sed ut obediendo, neque ut lectione sed ut dilectione teneatur. Quapropter ut in Deum credamus et pie vivamus, non volentis neque currentis sed miserentis est Dei; non quia velle non debemus et currere, sed quia ipse in nobis et velle operatur et currere.

Non ergo gratiam dicamus esse doctrinam, sed agnoscamus gratiam quae facit prodesse doctrinam; quae gratia si desit, videmus etiam obesse doctrinam.” — August. Epist. 217, ad Vitalem. “Sed quid illud est quo corporum sensus pulsantur, in agro cordis cui impenditur ista cultura, nec radicem potest figere nec germen emittere, nisi ille summus et verus Agricola potentia sui operis adhibuerit, et ad vitalem profectum ea quae sunt plantata perduxerit?” — Epist. ad Demetriadem. “Omni dictamini rectae rationis potest voluntas se conformare; sed diligere Deum super omnia est dictamen rectae rationis; ratio enim dictat inter omnia diligenda esse aliquid summe diligendum. Item homo errans potest diligere creaturam super omnia, ergo etiam Deum; mirum enim valde esset, quod voluntas se conformare possit dictamini erroneo et non recto.” — Biel, 2. Sent. distinc. 27, q. art. 4. “Hoc piarum mentium est, ut nihil sibi tribuant, sed totum gratiae Dei; unde quantumcunque aliquis det gratiae Dei, etiamsi subtrahat potestati naturae aut liberi arbitrii a pietate non recedit; cum vero aliquid gratiae Dei subtrahitur et naturae tribuitur quod gratiae est, ibi potest periculum intervenire.” — Cassander. Lib. Consult. art. 68. “Pelagiana haeresis quo dogmate catholicam fidem destruere adorta sit, et quibus impietatum venenis viscera ecclesiae atque ipsa vitalia corporis Christi voluerit occupare, notiora sunt quam ut opere narrationis indigeant. Ex his tamen una est blasphemia, nequissimum et subtilissimum germen aliarum, quâ dicuntGRATIAM DEI SECUNDUM MERITA HOMINUM DARI. Cum enim primum tantam naturae humanae vellent astruere sanitatem, ut per solum liberum arbitrium posset assequi Dei regnum; eo quod tam plene ipso conditionis suae praesidio juvaretur; ut habens naturaliter rationalem intellectum facile bonum eligeret malumque vitaret, et ubi in utrâque parte libera essent opera voluntatis, non facultatem his qui mali sunt ad bonum deesse, sed studium. Cum ergo, ut dixi, totam justitiam hominis ex naturali vellent rectitudine ac possibilitate subsistere, atque hanc definitionem doctrina sana respueret, damnatum a catholicis sensum et multis postea haereticae fraudis varietatibus coloratum, hoc apud se ingenio servaverunt, ut ad incipiendum, et ad proficiendum, et ad perseverandum in bono necessariam homini Dei gratiam profiterentur.

Sed in hac professione quo dolo vasa irae molirentur irrepere, ipsa Dei gratia vasis misericordiae revelavit. Intellectum est enim, saluberrimeque perspectum hoc tantum eos de gratia confiteri, quod quaedam libero Arbitrio sit magistra, seque per cohortationes, per legem, per doctrinam, per creaturarum contemplationem, per miracula, perque terrores extrinsecus judicio ejus ostentet; quo unusquisque secundum voluntatis suae motum, si quaesierit inveniat; si petierit, recipiat; si pulsaverit, introeat.” — Prosp. ad Rufin. de Lib. Arbit. “Inaniter et perfunctorie potius quam veraciter pro eis, ut doctrinae cui adversantur credendo consentiant, Deo fundimus preces, si ad ejus non pertinet gratiam convertere ad fidem suam, ipsi fidei contrarias hominum voluntates.” — August. Epist. 217. “Prima divini muneris gratia est, ut erudiat nos ad nostrae humilitatis confessionem, et agnoscere faciat, quod, si quid boni agimus, per illum possumus, sine quo nihil possumus.” — Prosp. Sentent. 105. ex August. “Quicunque tribuit sibi bonum quod facit etiamsi videtur nihil mali manibus operari, jam cordis innocentiam perdidit in quo se largitori bonorum praetulit.” — Hieron. in cap. 16. Proverb. “O bone Domine Jesu, etsi ego admisi unde me damnare potes, tu non amisisti unde salvare soles. — Verum est conscientia mea meretur damnationem, et poenitentia mea non sufficit ad satisfactionem. Sed certum est quod misericordia tua superat omnem offensionem. Parce ergo mihi, Domine, qui es salus vera et non vis mortem peccatoris: miserere, Domine, peccatrici animae meae, solve vincula ejus, sana vulnera ejus. Ecce misericors Deus coram te exhibeo animam meam virtutum muneribus desolatam, catenis vitiorum ligatam, pondere peccatorum gravatam, delictorum sordibus foedatam, discissam vulneribus daemonum, putidam et foetidam ulceribus criminum: his et aliis gravioribus malis quae tu melius vides quam ego obstrictam, oppressam, circumdatam, obvolutam, bonorum omuium relevamine destitutam,” etc. “Gratia qua Christi populus sumus hoc cohibetur Limite vobiscum, et formam hanc ascribitis illi, Ut cunctos vocet illa quidem invitetque; neque ullum Praeteriens, studeat communem adferre salutem Omnibus, et totum peccato absolvere mundum.

Sed proprio quemque Arbitrio parere vocanti, Judicioque suo, mota se extendere mente Ad lucem oblatam, quae se non substrahat ulli; Sed cupidos recti juvet, illustretque volentes.

Hinc adjutoris Domini bonitate magistra Crescere virtutum studia, ut quid quisque petendum Mandatis didicit, jugi sectetur amore.”

Prosp. de Ingrat. cap. 10:251-262. “Ploremus coram Domino qui fecit nos et homines et salvos. Nam si ille nos fecit homines, nos autem ipsi nos fecimus salvos, aliquid illo melius fecimus; melior est enim salvus homo quam quilibet homo. Si ergo te Deus fecit hominem, et tu to fecisti bonum hominem, quod tu fecisti melius est.” — August. de Verb. Apost. Serm. 10. “Natura humana, etiamsi in illa integritate in qua est condita, permanet, nullo modo seinsam, creatore sua non adjuvante, servaret. Unde cum sine Dei gratia salutem non posset custodire quam accepit, quomodo sine Dei gratia potest recuperare quam perdidit?” — Prosp. Sentent. 308. “At vero onmipotens hominem cum gratia salvat, Ipsa suum consummat opus, cui tempus agendi Semper adest quae gesta velit: non moribus illi Fit mora, non causis anceps suspenditur ullis.

Nec quod sola potest curâ officioque ministri Exequitur, famulisve vicem committit agendi.

Qui quamvis multa admoveat mandata vocantis, Pulsant non intrant animas; Deus ergo sepultos Suscitat et solvit peccati compede vinctos.

Ille obscuratis dat cordibus intellectum:

Ille ex injustis justos facit, indit amorem Quo redametur amans, et amor quem conserit, ipse est.

Hunc itaque affectum quo sumunt mortua vitam, Quo tenebrae fiunt lumen, quo immunda nitescunt; Quo stulti sapere incipiunt aegrique valescunt Nemo alii dat, nemo sibi.”

Prosp. de Ingrat. cap. 15:384-398. “Legant ergo et intelligant, intueantur atque fateantur, non lege atque doctrina insonante forinsecus, sed interna atque occultâ, mirabili atque ineffabili potestate operari Deum in cordibus hominum non solum veras revelationes, sed bonas etiam voluntates.” — August. Lib. de Grat. Christ. adv. Pelagium et Caelest., cap. 24. “Quid est, Omnis qui audivit a Patre, et didicit, venit ad me; nisi nullus est qui audiat a Patre, et discat et non veniat ad me? Si enim omnis qui audivit a Patre et didicit, venit, profecto omnis qui non venit non audivit a Patre nec didicit; nam si audisset et didicisset veniret; — haec itaque gratia quae occulte humanis cordibus divina largitate tribuitur, a nullo duro corde respuitur; ideo quippe tribuitur ut cordis duritia primitus auferatur.” — August. de Praedest. Sanct. lib. 1. cap. 8. “O qualis est artifex ille Spiritus! nulla ad discendum mora agitur in omne quod voluerit. Mox enim ut eligeret mentem docet; solumque tetigisse docuisse est. Nam humanum subito ut illustrat immutat affectum; abnegat hoc repente quod erat, exhibet repente quod non erat.” — Gregor. Hom. 30. in Evangel. “Christus non dicit, duxerit , ut illic aliquo modo intelligamus praecedere voluntatem; sed dicit, traxerit, quis autem trahitur si jam volebat; et tamen nemo venit nisi velit, trahitur ergo miris modis ut velit, ab illo qui novit intus in ipsis hominum cordibus operari; non ut homines, quod fieri non potest, nolentes credant, sed ut volentes ex nolentibus fiant.” — August. cont. Duas Epist. Pelag. cap. 19. “Certum est nos velle cum volumus, sed ille facit ut velimus bonum, de quo dictum est, Deus est qui operatur in nobis velle. ” — Idem de Grat. et Lib. Arbit. cap. 16. “Restat ut ipsam fidem unde omnis justitia summit initium, non humano, quo isti extolluntur, tribuamus arbitrio, nec ullis precedentibus meritis, quoniam inde incipiunt bona quaecunque sunt merita, sed gratuitum Dei donum esse fateamur, si gratiam veram, id est, sine meritis cogitemus.” — August. Epist. 105. “Nolens ergo his tam claris testimoniis repugnare, et tamen volens a seipso sibi esse quod credidit quasi componat cum Deo ut partem fidei sibi vendicet, atque illi partem relinquat; et quod est elatius, primam tollit ipse, sequentem dat illi; et in eo quod dicit esse amborum, priorem se, facit posteriorem Deum.” — August. de Praedest. Sanct. cap. 2. “Quando Deus docet per Spiritus gratiam, ita docet ut quod quisque didicerit non tantum cognoscendo videat, sed etiam volendo appetat agendoque perficiat. Et ipso divino docendi modo etiam ipsa voluntas, et ipsa operatio non sola volendi et operandi naturalis possibilitas adjuvatur. Si enim solum posse nostrum hac gratia juvaretur, ita diceret Dominus Omnis qui audivit a Patre, et didicit, potest venire ad me. ” — August. de Grat. Christ. contra Pelagium, cap. 14. “Si quis sine gratia Dei credentibus, volentibus, desiderantibus, conantibus misericordiam dicit conferri divinitus; non autem ut credamus, velimus, per infusionem et inspirationem Spiritus Sancti in nobis fieri confitetur, anathema sit.” — Conc. Arausic. 2. can. 6. “Datur potestas ut filii Dei fiant qui credunt in eum, cum hoc ipsum datur ut credant in eum. Quae potestas nisi detur a Deo nulla esse potest ex libero arbitrio, quia nec liberum bono erit quod liberator non liberaverit.” — August, lib. 1. cont. Duas Epist. Pelag. cap. 3. “Restat ut ipsam fidem unde omnis justitia sumit initium, non humano, quo isti extolluntur, tribuamus arbitrio, nec ullis precedentibus meritis, quoniam inde incipiunt bona quaecunque sunt merita, sed gratuitum Dei donum esse fateamur, si gratiam veram, id est, sine meritis cogitamus.” — August. Epist. 105. “Semper quidem adjutorium gratiae nobis est a Deo poscendum, sed nec ipsum quod possumus viribus nostris assignem. Neque enim haberi potest ipse saltem orationis affectus nisi divinitus fuerit attributus. Ut ergo desideremus adjutorium gratiae, hoc ipsum quoque est gratiae, ipsa namque incipit effundi ut incipiat posci.” — Fulgent. Epist. 6. ad Theod. “Hoc est enim, promittit Deus quod ipse facit; non enim ipse promittit et alius facit; quod jam non est promittere sed praedicere.

Ideo non ex operibus sed ex vocante, ne ipsorum sit, non Dei.” — August. de Spir. et Lit. cap. 24. Haec gratia quae occultè humanis cordibus divina largitate tribuitur, a nullo duro corde respuitur; ideo quippe tribuitur, ut cordis durities primitus auferatur” — August. de Praedest. Sanct. cap. 8. “Prorsus si Dei adjutorium defuerit, nihil boni agere poteris; agis quidem illo non adjuvente libera voluntate, sed male; ad hoc idonea est voluntas tua quae vocatur libera, et male agendo fit damnabilis ancilla.” — August. Serm. 13. de Verb. Apost. “Erat lumen verum quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum; ideo dictum est, quia nullus hominum illuminatur, nisi illo lumine veritatis quod Deus est, ne quisquam putaret ab eo se illuminari a quo aliquid audit ut discat; non dico si quenquam magnum hominem, sed nec si angelum ei contingat habere doctotem. Adhibetur enim sermo veritatis extrinsecus vocis ministerio corporalis; verumtamen neque qui plantat est aliquid, neque qui rigat, sed qui incrementum dat Deus.

Audit quippe homo dicentem vel hominem vel angelum, sed ut sentiat et cognoscat verum esse quod dicitur, illo lumine intus mens ejus aspergitur quod aeternum manet, quod etiam in tenebris lucet.” — August. de Peccat. Merit. et Remiss. lib. 1. cap. 25. “Libertas sine gratia nihil est nisi contumacia, non libertas.” — August. Epist. 89. “Quis istis corda mutavit, nisi qui finxit singillatim corda eorum? Quis hujus rigoris duritiem ad obediendi mollivit affectum, nisi qui potens est de lapidibus Abrahae filios excitare?” — Prosp. ad Rufin. de Lib.

Arbit. “Ploremus coram Domino qui fecit nos et homines et salvos. Nam si ille nos fecit homines, nos autem ipsi nos fecimus salvos, aliquid illo melius fecimus. Melior enim est salvus homo quam quilibet homo. Si ergo to Deus fecit hominem et tu te fecisti bonum hominem, quod tu fecisti melius est. Noli te extollere super Deum, . . . confitere illi qui fecit te, quia nemo recreat nisi qui creat, nemo reficit nisi qui fecit.” — August. de Verb. Apost. Serm. 10. “Nemo quisquam hominum sive ad cogitandum, sive ad operandum quodcunque bonum potest esse idoneus; nisi qui fuerit munere gratuito divinae opitulationis adjutus; ab ipso namque est initium bonae voluntatis, ab ipso facultas boni operis, ab ipso perseveantia bonae conversationis.” — Fulgent. lib. 1. ad Monim. “Jam divini amor Numinis, Patris omnipotentis prolisque beatissimae sancta communicatio; omnipotens Paraclete Spiritus; moerentium consolator clementissime, jam cordis mei penetralibus potenti illabere virtute, et tenebrosa quaeque laris neglecti latibula, corusci luminis fulgore pius habitator laetifica, tuique roris abundantia, longo ariditatis marcentia squalore, visitando fecunda.” After a youth spent in vicious excess, Augustine was converted to the faith of the gospel, and admitted into the church by Ambrose at Milan, A.D. 387. Ten years afterwards he wrote his “Confessions,” in thirteen books; of which ten are occupied with a detail of his sinful conduct in early life, the circumstances of his conversion, and his personal history up to the period of his mother’s death, while the remaining three are devoted to an exposition of the Mosaic account of creation. The work is altogether of an unique and extraordinary character, — a direct address to the Deity, sustained with considerable skill and occasionally in strains of animated devotion, abounding in the most humble confession of the sins of the author’s youth, and marked everywhere with the vigor of genius. As a faithful and minute record of the internal workings of his heart, these “Confessions” of Augustine are of great service in illustrating the nature of the spiritual change implied in conversion. It is on this account Owen draws from them so largely in this chapter. Milner, for similar purposes, has embodied the substance of them in his “History of the Church.”